Đề xuất nghiên cứu là một bản kế hoạch chi tiết mô tả: Mục đích, tầm quan trọng của nghiên cứu (đặt vấn đề); các câu hỏi, mục tiêu, giả thuyết nghiên cứu; quy trình triển khai nghiên cứu (phương pháp, công cụ, kế hoạch triển khai, phân tích, trình bày số liệu); tính khả thi của nghiên cứu.
Việc viết đề xuất nghiên cứu có vai trò rất quan trọng trong việc trình bày tư duy của người nghiên cứu một cách logic, có khoa học, dễ thuyết phục; có cơ sở để hội đồng khoa học phê duyệt và xin kinh phí; tham khảo và xin ý kiến đóng góp của đồng nghiệp, chuyên gia; chọn được đề tài, cỡ mẫu, loại thiết kế NC thích hợp; dự trù được các nguồn lực cần thiết, lường trước các tình huống có thể xảy ra; dễ triển khai nghiên cứu do có kế hoạch và khung thời gian cùng sự phân bổ của các nguồn lực.
Một đề xuất nghiên cứu tốt giúp bạn tiết kiệm thời gian cho chính mình, giúp cho người nghiên cứu giành được thế chủ động trong quá trình nghiên cứu, tăng tính thuyết phục đối với đối tượng bạn hướng tới khi gửi đề cương nghiên cứu.
Đối với sinh viên làm nghiên cứu khoa học, đề cương nghiên cứu chính là văn bản thể hiện tư duy nghiên cứu trong giai đoạn khởi đầu. Một đề cương nghiên cứu logic, khoa học sẽ dễ thuyết phục và được giảng viên thông qua để đi vào giai đoạn triển khai chính thức. Xây dựng đề cương nghiên cứu giúp người nghiên cứu thực hiện có kế hoạch, đảm bảo tính khả thi của nghiên cứu phù hợp với các điều kiện như thời gian, năng lực hay kinh phí thực hiện .
Đối với những bạn muốn apply học bổng du học Master, PhD ở nước ngoài thì việc viết đề cương nghiên cứu là một điều bắt buộc ở hầu hết các trường đại học. Trong đề cương nghiên cứu, việc tìm ra và trình bày được ý tưởng nghiên cứu hấp dẫn, xác định được được lỗ hổng của nghiên cứu hiện tại, đặt ra câu hỏi đích đáng, có một hình dung tốt về phương pháp nghiên cứu sẽ sử dụng quyết định phần lớn thành bại của một hồ sơ học PhD. Đầu tư cho đề cương nghiên cứu không bao giờ thừa, vì nó quyết định phần lớn việc các giáo sư có nhận hướng dẫn bạn và có xin được học bổng hay không. Ở các nước phương Tây, khi một nhà khoa học có khả năng viết một đề cương nghiên cứu, thì đó là một chứng cứ về sự trưởng thành của nhà khoa học và là một nấc thang để nhà khoa học trở nên độc lập.